Công tác an toàn, vệ sinh lao đ??ng có nhiều chuyển biến tích cực
Những năm qua, cùng với việc phát triển kinh tế - xã h???i, công tác an toàn vệ sinh lao đ??ng (ATVSLĐ) đã có những chuyển biến và đạt được một số kết quả tích cực. Với các hoạt động phổ biến kiến thức về ATVSLĐ, nhận thức và hiểu biết về công tác ATVSLĐ của người lao đ??ng và người sử dụng lao đ??ng đã dần được nâng cao. Vai trò người lao đ??ng trong công tác an toàn - vệ sinh lao đ??ng được phát huy đã góp phần hạn chế tai nạn lao đ??ng và giảm thiểu thiệt hại do tai nạn lao đ??ng. Nhiều sáng kiến cải tiến kĩ thuật do chính người lao đ??ng đưa ra đã góp phần giải quyết ngay những vấn đề trong hạn chế nguy cơ rủi ro dẫn đến tai nạn lao đ??ng, bệnh ngh?? nghiệp tại nơi làm việc.
Theo Bộ Lao đ??ng - Thương binh và xã h???i, kết thúc giai đoạn 2016-2020 của Chương trình Quốc gia về an toàn, vệ sinh lao đ??ng, tần suất tai nạn lao đ??ng dẫn đến tử vong đã giảm 16,99% so với giai đoạn 2011-2015. Số người lao đ??ng đã được khám phát hiện bệnh ngh?? nghiệp (BNN) trên 960 nghìn, chiếm tỷ lệ 43,68% tổng số mắc nguy cơ; trên 4.500 doanh nghiệp được tư vấn xây dựng, ứng dụng hiệu quả hệ thống quản lý ATVSLĐ, trong đó có trên 445 doanh nghiệp được hỗ trợ chuyên sâu, làm mẫu xây dựng hệ thống quản lý ATVSLĐ đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế về ATVSLĐ, xây dựng văn hóa an toàn trong lao đ??ng. Số lao đ??ng tham gia bảo hiểm xã h???i đạt 14,13 triệu người, tăng 28,57% so với giai đoạn 2011-2015.
Theo Bộ Lao đ??ng - Thương binh và xã h???i, kết thúc giai đoạn 2016-2020 của Chương trình Quốc gia về an toàn, vệ sinh lao đ??ng, tần suất tai nạn lao đ??ng dẫn đến tử vong đã giảm 16,99% so với giai đoạn 2011-2015. Số người lao đ??ng đã được khám phát hiện bệnh ngh?? nghiệp (BNN) trên 960 nghìn, chiếm tỷ lệ 43,68% tổng số mắc nguy cơ; trên 4.500 doanh nghiệp được tư vấn xây dựng, ứng dụng hiệu quả hệ thống quản lý ATVSLĐ, trong đó có trên 445 doanh nghiệp được hỗ trợ chuyên sâu, làm mẫu xây dựng hệ thống quản lý ATVSLĐ đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế về ATVSLĐ, xây dựng văn hóa an toàn trong lao đ??ng. Số lao đ??ng tham gia bảo hiểm xã h???i đạt 14,13 triệu người, tăng 28,57% so với giai đoạn 2011-2015.
Ảnh minh họa, nguồn Internet
Kết quả thực hiện Chương trình cũng cho thấy, đã có trên 4,5 nghìn người làm công tác quản lý, chỉ đạo tổ chức thực hiện công tác ATVSLĐ cấp quận, huyện, phường, xã, thị trấn và trong ban quản lý các khu công nghiệp; trên 65 nghìn người làm ngh??, công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về ATVSLĐ, gần 33 nghìn người làm công tác ATVSLĐ, trên 8 nghìn người làm công tác y tế cơ sở và trên 5 nghìn an toàn, vệ sinh viên trong các cơ sở sản xuất, kinh doanh. Hỗ trợ phổ biến thông tin về ATVSLĐ thường xuyên, liên tục tại 63 tỉnh/thành phố, 80% làng ngh?? (2,35 nghìn làng ngh??), 70% số hợp tác xã (14,96 nghìn hợp tác xã) có nguy cơ cao về tai nạn lao đ??ng, bệnh ngh?? nghiệp được tiếp cận thông tin phù hợp về ATVSLĐ, đạt mục tiêu đề ra. Trong đó, có 6 loại hình làng ngh?? với 60 làng ngh?? đã ứng dụng thành công mô hình quản lý ATVSLĐ.
Trên cơ sở kế thừa và phát huy hiệu quả của Chương trình quốc gia về an toàn, vệ sinh lao đ??ng giai đoạn 2016-2020, tiếp tục thực hiện sự chỉ đạo của Đảng, Nhà nước về mục tiêu bảo đảm an toàn lao đ??ng, phòng chống bệnh ngh?? nghiệp, góp phần đạt được các mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030, Nghị quyết 19/NQ-CP ngày 16/2/2022 ban Hành Chương trình quốc gia về an toàn, vệ sinh lao đ??ng giai đoạn 2021-2025 tiếp tục được kỳ vọng sẽ đem lại hiệu quả cao hơn trong công tác này. Mục tiêu của Chương trình hướng tới là chăm lo cải thiện điều kiện làm việc; phòng ngừa tai nạn lao đ??ng và bệnh ngh?? nghiệp, chăm sóc sức khỏe người lao đ??ng; bảo đảm an toàn tính mạng cho người lao đ??ng, tài sản của Nhà nước, tài sản của doanh nghiệp, của tổ chức, góp phần vào sự phát triển bền vững của quốc gia.
Cụ thể đến năm 2025, trung bình mỗi năm giảm 4% tần suất tai nạn lao đ??ng chết người, tăng thêm 5% số người lao đ??ng được khám bệnh ngh?? nghiệp, 5% số cơ sở được quan trắc môi trường lao đ??ng. Công tác giáo dục, đào tạo về VSATLĐ cũng được chú trọng với mục tiêu trên 90% số người làm công tác quản lý, chỉ đạo tổ chức thực hiện công tác an toàn, vệ sinh lao đ??ng cấp quận, huyện và trong các ban quản lý khu kinh tế, khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công ngh?? cao được tập huấn nâng cao năng lực về an toàn, vệ sinh lao đ??ng. Trên 80% số người lao đ??ng làm các ngh??, công việc có yêu cầu lao đ??ng; 80% số người làm công tác an toàn, vệ sinh lao đ??ng được huấn luyện về an toàn, vệ sinh lao đ??ng. Trên 80% số làng ngh??, hợp tác xã có nguy cơ cao về tai nạn lao đ??ng, bệnh ngh?? nghiệp được tiếp cận thông tin phù hợp về an toàn, vệ sinh lao đ??ng. Trên 80% người bị tai nạn lao đ??ng, bệnh ngh?? nghiệp được hưởng chế độ bồi thường, trợ cấp theo quy định của pháp luật. 100% số vụ tai nạn lao đ??ng chết người được khai báo, điều tra, xử lý theo quy định pháp luật.
Đặc biệt, cần chú trọng, ưu tiên các ngành, ngh?? có nguy cơ cao về tai nạn lao đ??ng, bệnh ngh?? nghiệp. Riêng với khối doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh cần chú trọng vào các lĩnh vực: Khai khoáng; sản xuất hóa chất, sản phẩm từ cao su và plastic; sản xuất kim loại và các sản phẩm từ kim loại; thi công công trình xây dựng; đóng và sửa chữa tàu biển; sản xuất, truyền tải và phân phối điện; sản xuất sản phẩm dệt, may… Còn đối với các làng ngh??, cần tập trung ưu tiên công tác ATVSLĐ ở các lĩnh vực: Cơ khí, tái chế phụ liệu; chế biến lương thực, thực phẩm; ươm tơ, dệt nhuộm, may mặc; thủ công mỹ ngh??…
Nhiệm vụ trọng tâm và giải pháp đối với công tác ATVSLĐ
Để thực hiện được các mục tiêu đã đề ra trong công tác bảo đảm VSATLĐ đối với người lao đ??ng, trước tiên, cần tập trung vào vấn đề hoàn thiện chính sách, nâng cao hiệu quả pháp luật. Cụ thể: Cần hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật và nâng cao năng lực thanh tra, kiểm tra, giám sát, cung cấp dịch vụ công về an toàn, vệ sinh lao đ??ng lao đ??ng. Nghiên cứu, đề xuất chính sách phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã h???i về tai nạn lao đ??ng, bệnh ngh?? nghiệp; xây dựng và hoàn thiện phương pháp xác định ngh?? nặng nhọc, độc hại nguy hiểm, gắn với các chỉ tiêu đánh giá điều kiện lao đ??ng trong xu thế hội nhập quốc tế. Đầu tư, nâng cấp trang thiết bị, cơ sở vật chất và nhân lực cho các hệ thống thanh tra, kiểm tra, giám sát công tác an toàn, vệ sinh lao đ??ng; quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa đặc thù an toàn lao đ??ng; quan trắc môi trường lao đ??ng; chẩn đoán, giám định, điều trị và phục hồi chức năng cho người bị tai nạn lao đ??ng, bệnh ngh?? nghiệp.
Tăng cường thông tin, tuyên truyền, huấn luyện nâng cao nhận thức về an toàn vệ sinh lao đ??ng bằng cách tiếp tục đổi mới nội dung và đa dạng hóa các hình thức thông tin, tuyên truyền, hoàn thiện chương trình, tài liệu huấn luyện, đẩy mạnh ứng dụng công ngh?? thông tin trong tổ chức huấn luyện về an toàn, vệ sinh lao đ??ng. Hỗ trợ huấn luyện an toàn, vệ sinh lao đ??ng cho người nông dân theo phương pháp giáo dục hành động; vận động nông dân đăng ký cam kết đảm bảo an toàn, vệ sinh lao đ??ng; huấn luyện đảm bảo an toàn sử dụng khí gas trong các hộ tiêu thụ, đặc biệt đối với hộ gia đình; bảo đảm an toàn trong sử dụng điện tại khu vực nông thôn, khu dân cư, trường học.
Bên cạnh đó, các giải pháp tăng cường công tác ATVSLĐ cũng bao gồm việc triển khai áp dụng các hệ thống quản lý công tác an toàn, vệ sinh lao đ??ng trong doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh và làng ngh??. Trong đó đặc biệt chú trọng đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công ngh?? về an toàn, vệ sinh lao đ??ng; hỗ trợ triển khai mô hình các giải pháp kỹ thuật an toàn để phòng, chống các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại, trong các ngành, ngh?? có nguy cơ cao về tai nạn lao đ??ng, bệnh ngh?? nghiệp. Tăng cường tư vấn các biện pháp và mô hình cải thiện điều kiện làm việc đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ, làng ngh??, hợp tác xã, hộ nông dân làm các ngh??, công việc có nguy cơ cao về tai nạn lao đ??ng, bệnh ngh?? nghiệp. Hỗ trợ kiểm định và triển khai các biện pháp phòng, chống tai nạn lao đ??ng khi sử dụng máy, thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao đ??ng trong khu vực doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh cá thể. Hỗ trợ triển khai áp dụng các hệ thống quản lý công tác an toàn, vệ sinh lao đ??ng trong các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh và làng ngh?? đang có nguy cơ cao về tai nạn lao đ??ng, bệnh ngh?? nghiệp.
Tăng cường hợp tác quốc tế nhằm vận động nguồn lực hỗ trợ đối với công tác an toàn, vệ sinh lao đ??ng. Mở rộng chia sẻ thông tin, kinh nghiệm thực hiện công tác an toàn, vệ sinh lao đ??ng với quốc tế, đặc biệt là các quốc gia thuộc Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN). Tiếp tục thực hiện các tiêu chuẩn của Tổ chức Lao đ??ng quốc tế về an toàn, vệ sinh lao đ??ng...
Bên cạnh đó, cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp của các cấp, các ngành từ trung ương đến địa phương, giữa các cơ quan có liên quan, các tổ chức chính trị, xã h???i, hiệp hội ngành ngh??, doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ trong triển khai thực hiện các mục tiêu của Chương trình. Khuyến khích, tạo điều kiện để các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, các quốc gia tham gia và đóng góp nguồn lực, kinh nghiệm để thực hiện Chương trình. Đồng thời xây dựng và triển khai các chương trình hành động để triển khai chương trình quốc gia về an toàn, vệ sinh lao đ??ng; lồng ghép các hoạt động của Chương trình với các dự án, chương trình khác trong lĩnh vực lao đ??ng. Sử dụng có hiệu quả các nguồn lực thực hiện Chương trình; phối hợp, lồng ghép nguồn lực của Chương trình với các nguồn lực hiện có như nguồn Quỹ Bảo hiểm y tế, Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao đông và bệnh ngh?? nghiệp… và nguồn xã h???i hóa./.
Tăng cường thông tin, tuyên truyền, huấn luyện nâng cao nhận thức về an toàn vệ sinh lao đ??ng bằng cách tiếp tục đổi mới nội dung và đa dạng hóa các hình thức thông tin, tuyên truyền, hoàn thiện chương trình, tài liệu huấn luyện, đẩy mạnh ứng dụng công ngh?? thông tin trong tổ chức huấn luyện về an toàn, vệ sinh lao đ??ng. Hỗ trợ huấn luyện an toàn, vệ sinh lao đ??ng cho người nông dân theo phương pháp giáo dục hành động; vận động nông dân đăng ký cam kết đảm bảo an toàn, vệ sinh lao đ??ng; huấn luyện đảm bảo an toàn sử dụng khí gas trong các hộ tiêu thụ, đặc biệt đối với hộ gia đình; bảo đảm an toàn trong sử dụng điện tại khu vực nông thôn, khu dân cư, trường học.
Bên cạnh đó, các giải pháp tăng cường công tác ATVSLĐ cũng bao gồm việc triển khai áp dụng các hệ thống quản lý công tác an toàn, vệ sinh lao đ??ng trong doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh và làng ngh??. Trong đó đặc biệt chú trọng đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công ngh?? về an toàn, vệ sinh lao đ??ng; hỗ trợ triển khai mô hình các giải pháp kỹ thuật an toàn để phòng, chống các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại, trong các ngành, ngh?? có nguy cơ cao về tai nạn lao đ??ng, bệnh ngh?? nghiệp. Tăng cường tư vấn các biện pháp và mô hình cải thiện điều kiện làm việc đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ, làng ngh??, hợp tác xã, hộ nông dân làm các ngh??, công việc có nguy cơ cao về tai nạn lao đ??ng, bệnh ngh?? nghiệp. Hỗ trợ kiểm định và triển khai các biện pháp phòng, chống tai nạn lao đ??ng khi sử dụng máy, thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao đ??ng trong khu vực doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh cá thể. Hỗ trợ triển khai áp dụng các hệ thống quản lý công tác an toàn, vệ sinh lao đ??ng trong các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh và làng ngh?? đang có nguy cơ cao về tai nạn lao đ??ng, bệnh ngh?? nghiệp.
Tăng cường hợp tác quốc tế nhằm vận động nguồn lực hỗ trợ đối với công tác an toàn, vệ sinh lao đ??ng. Mở rộng chia sẻ thông tin, kinh nghiệm thực hiện công tác an toàn, vệ sinh lao đ??ng với quốc tế, đặc biệt là các quốc gia thuộc Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN). Tiếp tục thực hiện các tiêu chuẩn của Tổ chức Lao đ??ng quốc tế về an toàn, vệ sinh lao đ??ng...
Bên cạnh đó, cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp của các cấp, các ngành từ trung ương đến địa phương, giữa các cơ quan có liên quan, các tổ chức chính trị, xã h???i, hiệp hội ngành ngh??, doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ trong triển khai thực hiện các mục tiêu của Chương trình. Khuyến khích, tạo điều kiện để các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, các quốc gia tham gia và đóng góp nguồn lực, kinh nghiệm để thực hiện Chương trình. Đồng thời xây dựng và triển khai các chương trình hành động để triển khai chương trình quốc gia về an toàn, vệ sinh lao đ??ng; lồng ghép các hoạt động của Chương trình với các dự án, chương trình khác trong lĩnh vực lao đ??ng. Sử dụng có hiệu quả các nguồn lực thực hiện Chương trình; phối hợp, lồng ghép nguồn lực của Chương trình với các nguồn lực hiện có như nguồn Quỹ Bảo hiểm y tế, Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao đông và bệnh ngh?? nghiệp… và nguồn xã h???i hóa./.
Minh Huyền